"Again, truly I tell you that if two of you on earth agree about anything they ask for, it will be done for them by my Father in heaven. For where two or three gather in my name, there am I with them." "Leitungah note nih thukimin na nget uh na khat peuhpeuh, vantungah a om ka Pa in hong pia ding hi.Bang hang hiam cih leh keima minin mi nih leh thum bek nangawn a kikhopna peuhpeuhah kei ka om hi,” " ေျမႀကီးေပၚမွာ သင္တို႔တြင္ႏွစ္ေယာက္တို႔သည္ သေဘာခ်င္းတူ၍ ဆုေတာင္းလွ်င္၊ ေတာင္းသမွ်ေသာဆု တို႔ကိုေကာင္းကင္ဘံု၌ ရွိေတာ္မူေသာငါ၏ ခမည္းေတာ္သည္ ေပးေတာ္မူလတံ့။ အေၾကာင္းမူကား၊ အၾကင္အရပ္၌ လူႏွစ္ဦး သံုးဦးတို႔သည္ ငါ၏နာမကိုေထာက္၍ စည္းေဝးၾက၏၊ ထိုအရပ္၌ သူတို႔အလယ္မွာ ငါရွိသည္"ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။(Matthew 18:19-20).......... Jesus answered, “The most important is, ‘Hear, O Israel: The Lord our God, the Lord is one. And you shall love the Lord your God with all your heart and with all your soul and with all your mind and with all your strength.’ The second is this: ‘You shall love your neighbor as yourself.’There is no other commandment greater than these.” Jesuh in, “Thukham a lianpen in: Israel mite aw, ngai un: I Topa Pasian bek mah Topa ahi hi. Na Topa Pasian uh, na lungsim khempeuh, na nuntakna khempeuh, na pilna khempeuh, leh na thahatna khempeuh uh tawh na it un, a cihna ahi hi. nihna in: Nangma pumpi na it bangin na vengte na it in, cihna ahi hi. Hihte gel sangin thukham a lianzaw a dang om nawnlo hi,” " ေယရႈက၊ ပညတ္တကာတို႔တြင္ အျမတ္ဆံုး ေသာပညတ္ဟူမူကား၊ အိုဣသေရလလူမ်ိဳး၊ နားေထာင္ေလာ့။ ငါတို႔၏ဘုရားသခင္ ထာဝရ ဘုရားသည္ တဆူတည္းေသာ ထာဝရဘုရားျဖစ္ေတာ္မူ၏။ ထာဝရဘုရားသည္ တပါးတည္းျဖစ္ေတာ္မူ၏။ သင္၏ဘုရားသခင္ ထာဝရဘုရားကို စိတ္ႏွလံုးအၾကြင္းမဲ့၊ ဥာဏ္ရွိသမွ်၊ အစြမ္းသတၱိရွိသမွ်ႏွင့္ခ်စ္ေလာ့။ ဤပညတ္သည္ ပဌမပညတ္ျဖစ္၏။ ထိုမွတပါး ကိုယ္ႏွင့္စပ္ဆိုင္ေသာသူကို ကိုယ္ႏွင့္အမွ်ခ်စ္ေလာ့ဟူေသာ ဒုတိယပညတ္သည္ ပထမပညတ္ႏွင့္ သေဘာတူ၏ ဤပညတ္ထို႔ထက္သာ၍ ႀကီးျမတ္ေသာပညတ္မရွိ"ဟု ျပန္၍ မိန္႔ေတာ္မူ၏။ (Mark 12:29-31)

Saturday, January 5, 2013

A-8. TOPA JESU HONG KILAHNA PAWI



A-8. TOPA JESU HONG KILAHNA PAWI
Sungtum La:
Topa leh ukpa hong pai hi:
k
umpiza, ukna leh vangliatna in
ama aa ahi hi.
Kipat Thungetna:
Pa aw,
nangmah in aksi khat lamlaksakin
na Tapa pen minam khempeuh kiangah nong kilangsak hi.
Upna khuavak tawh vantung gam na minthanna-ah kote hong sam in,
a
mah in tua lai-ah nang leh Kha Siangtho tawh
Pasian khat suakin nungta-in a uk tawntung hi. - Amen.
Lai Siangtho Masa:
Kamsangpa Isaiah Lai Siangtho sung pan
simna ahi hi
: (Is 60, 1-6)
Jerusalem khuapi aw,
tho in la, sun nitaang bang in!
Topa' minthanna in nangmah hong taan zo hi.
Minam dangte khuamial in tuamcip ding a,
ahi zongin nangma tungah
Topa khuavak hong taang ding hi.
Ama minthanna in nang hong ompih ding hi.
Nangma khuavak sungah
minam dangte hong pai ding uh a,
nangma taankhiatna sungah kumpite hong pai ding uh hi.
Na kimkotah khuadak in la mu in.
Na mite kikaikhawmin a ciah dingin
nang kiangah hong pai uh hi.
Na tapate gamlapi panin hong ciah ding uh a,
naungek bang
in na tanute hong kipua ding hi.
Tua ciangin nangmah in mu in na maitaii dinga,
na lungsim liingin lungdam ding h
i:
bang hang hiam cih leh
tuipi tungtawnin nangma kiangah
van hong kipuak ding a
,
minamte' hauhna khempeuh
nangmah kiangah hong tung ding hi.
Midian mite leh Ephah mite' kalaoh-note,
kalaoh honpite in nan
g hong tuam ding uh a,
Sheba gam sunga a om khempeuh hong pai ding uh hi.
Amaute in kham leh paknamtui hong paipih ding uh a,
Topa phatna a tangko ding uh hi
.
Hih in Pasian' Kammal ahi hi.
Salan La Kidawnna: (La. 72, 1-2. 7-8. 10-13)
1. Pasian aw, nangma thutang
kumpipa hilh in la,
nangma thuman kumpipa' tapa hilh in,
amah in thumanna tawh na mite tungah
thukhen hen la, mi zawngte tungah
thutang tawh thu khen ta hen
.
Dawng tawina :
Topa aw, minam khempeuh na
mai-ah hong bok ding u
h hi.
2)       Ama hun sungin thuman pung hen la,
khapi a bei mateng nopna ngah ta hen.
Ama ukna tuipi khat pan tuipi khat,
g
unpi panin leimong dongin
om tawntung ta hen. (D)
3. Tarshish kumpite leh tuikulh neu-a kumpite in
am
a tungah siah pia uh hen la,
Sheba leh Seba kumpite in letsong puak ta uh hen.
Kumpi k
hempeuh ama mai-ah bok uh hen la,
minam khempeuh in ama na sern ta uh hen. (D.)
4.  Bang hang hiam cih leh
mi cimawh mi-in a koh ciangin
amah in honkh
ia a,
a zawng, huh ding a nei lo mite a honkhia hi.
A thakiam mi leh a cimawh mite
amah in hehpih a,
mi cimawhte' nuntakna a hon hi. (D.)
Lai Siangtho Masa:
Ephesus thuzuite tunga Paul' laikhak sung pan
simna ahi hi
: (Eph.
3, 2-3. 5-6)
Note' phattuamna dingin Pasian in hong hehpihna tawh
hih nasep a sem dingin
a'hong sawlna thu na thei uh hi.
Lai ka hong khaksa
te sungah
a tomno-in kong gensa bangin
Pasian in ama thusim kei tungah
hong hilh khin zo hi.
A beisa hun-ah tua thusim pen
kuama tungah kigen lo a,
ahi zongin tu-in Pasian in a siangtho a sawltakte leh
a kamsangte tungah Kha Siangtho a hilhsak hi.
Tua thusim in:
Lungdamna thu a kihilhna hangin
Gentail mite in Judah mite tawh
Pasian' thupha ngah khawm thei a,
amaute tawh pawl khat suakin,
Pasian in piak ding a kiciam thute,
Christu hangin a ngah khop theihna uh ahi hi.
Hih in Pasian' Kammal ahi hi.
Alleluia: (Mt. 2, 2)
Alleluia, alleluia!
Nisuahna lam pan ama aksi hong suah ciangin
ka mu uh a, amah a bia dingin a
hong pai ka hi uh hi,
Alleluia!
Lungdamna Lai Siangtho:
Matthew gelh Lungdamna Lai Siangtho sung pan
simna a
hi hi:
. (MI. 2, 1-12)
Herod in Judea gamah kumpi
a sep hun lai takin
tua gam sung Bethlehem khua-ah
Jesu as
uakhi.
A suah khit phetin aksi thu lamsang
a siam mi pawl khat, nisuahna lam panin
Jer
usalem khua-ah hong tung uh a,
"Judah
mite' kumpi ding ahi,
naungek a hong suak pen koi lai-ah
om ahi hiarn? Nisuahna lam pan ama aksi
hong suah ciangin ka mu uh a,
amah a bia dingin a hong pai ka hi uh hi," hong ci uh hi.
Kumpi Herod in hih thu a zak ciangin lamdang a sa mahmah a,
Jerusalem khua mi khempeuh in zong lamdang a sa ciat uh hi
.
Tua ahih manin Herod in siampiliante leh
Thukham hilh siate khempeuh kaikhawm a,
"Koi lai-ah Christu suak ding ahi hiam?"
ci-in a dong hi.
Amaute in, "Kamsangpa in alai gelhna sungah,
'Judah gam-a om nang Bethlehem khua aw,
ka mi Israelte a uk dingin nangma sung panin ukpa khat
hon
g piang ding ahih main
Judah gam a uk khuate lakah a neu na hi het kei hi,'
ci ahih manin
Judaea gam sung Bethlehem khua-ah suak ding hi,"
c
i-in a dawng uh hi.
Tuaahih ciangin Herod in tua mipilte sam sim a,
aksi a kilat hun tel takin a dot khit ciangin,
Bethlehem khua
-ah a paina dingun sawl a,
"Tua naungek lim takin va zong un la,
kei zong hong pai-in amah ka biak theihna dingin,
na muh khit
uh ciangin .
kei kiangah thu hong zasakkik un,"
ci-in a vaikhak hi.
Amaute in kurnpipa' vaikhakna thu teng
a zak khit uh ciangin paikhia uh a,
ni
suahna lamah a muh uh aksi mah,
lam a pai lai takin a mu uh a,
naungek omna tung san tak a tun matengin
amaute' mai-ah tua aksi a na pai hi.
Tua aksi a muh uh ciangin
a lungdamna uh kigen thei lo hi.
Inn sungah amaute a lut uh a,
naungek leh a nu Maria a mu uh hi.
Amaute khukdinin tua naungek a biak khit uh, ciangin,
a van puakte uh suahkhia uh a,
kham, saledi paknamtui leh mirrah paknamtuite
l
etsong in a pia uh hi.
Herod kiangah a kihilkik lohna dingun,
a mang sung uh-ah Pasian in hilh ahih manin,
l
ampi dang tawnin a gam uh-ah a ciahkik uh hi.
Hih in Topa' Lungdamna Lai Siangtho ahi hi.
HILHCIANNA:
Thuhilh siapa Theih ding:
Kum thum sung tawntung tu ni a kisim Lai Siangthote kibang khin ahih manin B Kum leh
C Ku
m a hilhciannate zong hoih na sak zawk leh na zang thei ding hi.
Kong it thuzui ute naute aw,
Tu ni a i bawl pawi in Paska pawi leh Pentecost pawi zomin a upa
penpen pawi ahi hi. Lun
gdambawl, Jesu' suahna pawi a kibawl ma
pekin hih pa
wi na kibawl khin hi. Hih ni in thu tampi tak kiphawkin,
tu
ate lakah Jesu' suahna zong kiphawk ahih manin kum. tampi
sung hih pawi ni pen Jesu suah Lungdambawl pawi taangin na
k
izang hi.
- Tu ni a i bawl Pawi pen Greek kam tawh "Epiphany'" kici a, a
khiatna in "kilahna" cihna ahi hi. A kithei nai lo  na khat, ahih kei leh
mi khat hong kilahna ahi hi.
Eite adingin a kithei nai lo hong kilangpa pen i Topa Jesu ahi hi.
Tapa Jesu hong kilahna pawi ni-in hih thu i phawk ding hi : Christu in
amah
pen eite Hong Gumpa leh Pasian' Tapa ahihna thu hong lak
a
hih manin Pasian i phat ding hi.
Hih pawi ni-in thuzui masate in Jesu hong kilahna a tuamtuamte a
ph
awk uh hi:
v  hih leitungah hong kilah masakna ahi, Bethlehem khua-ah hong
suahna.
v  rni pil thumte kiangah hong kilahna.
v  mihonpite tungah hong kilahna, Jordan gunah John in a
t
uiphum ciangin Pa Pasian in mihonpite kiangah awging tawh
honglahna.
v  a nungzuite kiangah hong kilahna; tua pen Cana khua mo
pawi-ah tui pen leenggahzu hong suaksak hi.
Hih thupiang tuamtuamte tungtawnin Jesu in amah a mute tungah
ama
h pen ni dang lai a kamsangte genkholh Messiah Topa ahihna thu
hong lak hi.
- Jesu hong suahna pawi December kha ni 25 ni-in hong kibawl
ciangin tu ni-in mi pil thumte kiangah Jesu hong kilahna thubulphuh
in kinei hi.
Thuzui masate in tu ni penlawpna lianpi -tawh na bawl uh hi. A
lawpna ding uh thu khat om mah hi: Mi pil thumte pen Judah mi a
hilo mite
lakah Christu a um masa pen ahi hi uh hi.
/
Thuzui masate in ni dangin a tam zawte lawki milim biate na hi ngei
uh hi
. Tua ahih manin mi pil thumte pen amau mah bang ahi ngei
dingin ngaihsun uh hi. Amaute in Pasian sungah upna a nei dingin
Judah mite bek hi loin lawki ahi, amaute nangawn Pasian in a sap
manin a lung uh dam pha mahmahin ama tungah lungdam thuk
niloh uh hi.
Eite zong Judah mite ihi kei hi: eite ihi a, i pute i pate ahi zongin
dawi biate ihi ngei hi
. Eite in Christian nu leh pa sung panin suakin, i
suah khit limin tuisawpna a ngah mite ihi a, i liat khit teh Christian
thuzui suakin tuisawpna a ngah mite ihi zongin upna a nei dingin
hong sapna leh eite kiangah amahmah hong kilahna hangin
tu ni pawi
ni-in Christu Topa i phat ding a kilawm mahmah ahi hi.
Tua ahih man in hih Topa Jesu hong kilahna pawi pen "I upna pawi"
ci lehang kituak thei pen ding hi
.
1.    "Christu sungah Upna ka nei hi," i cih ciangin bang khiatna nei
ahi hiam?
- Mi pawl khat in a gen ciangin "Jesu Christu ka um hi" i cih ciangin
"Jesu Christu hong hilh thute pen man hi, ci-in ka sanna ahi hi," ci
uh hi.
Christu sunga upna un tua bang liliai bek hi peuhmah loin tampi tak
huam lai hi:
a)    Christu sungah upna ka nei hi, i cih ciangin Christu in eite'
Pasian leh Hong Gumpa hi, ci-in sangin amah bekin eite hong
gum thei hi, ci-in kip takin upna ahi hi
. Ama vangliatna leh ama
hong itna kip takin muanna ahi hi
.
b)   Tua bek hi nai lo lai-in, Christu ka urn hi, i cih ciangin Christu
kiangah kipumapna, ama hong itna
, muangin ama deihna a
tawntungin a sern dingin kiginkholh tawntungna ahi hi.
Hih in nuntakna kikhelna ahi hi; mawhna nusia-in Kha Siangtho
sungah nuntakna thak tawh nuntakna ahi hi
. Eima ading bek
phattuama i zonna panin kikhelin itna tawh mi dangte
phattuamna ding bawlna ahi hi.
- Tu ni Lungdamna Lai Siangtho sungah i sim mah bangin mi pil
thumte in Herod thupiakna mah bangin Jerusalem khua tawnin ciah
loin lam dang tawnin a ciah uh hi, ci-in i sim hi.
Amaute in lam dang tawnin a ciah bek uh hi loin inn a tun uh ciangin
a nuntakdan uh zong hong kidamdang hi. Tuucingte tung a hong
piang nate pen amau tungah zong hong piang hi. Amaute in a nasep
lui mah uh sem uh a, ahi zongin a mawhna luite uh bawl nawn lo
uh hi
.
- Kigingkhollopi-a tuisawpna a ngah mite adingin a lauhuai mahmah
na khat om hi. Hih bang mite in Christian thuzui suahna in ni danga
a zuih ngei uh thukhamte khelin a dang thukhamte zuihna leh biakna
paizia khelna bang lellelin ngaihsun uh a, dau ngaihsut lua liang uh
hi. Tua pen hilo hi; Christu upna in kikhelna cihna hi a, nuntakna
thak tawh nuntak kipatna cihna ahi hi.
Christu ka um hi, i cih ciangin Christu pen i nuntakna sungah
"lampi, thuman thutak leh nuntakna" ihihsakna ahi hi. (In. 14, 6)'
2.    Upna letsong in a lam dang mahmah letsong ahi hi:
Hih in bang khiatna a nei hiam? Bang a cih nopna ahi hiam? Tu ni
Lai Siangtho nihna sungah Paul in lawki suahna pan
in Pasian sungah
upna i neihna dingin sapna i ngahna in kuama lamet ngam loh
hehpihna ahi hi, ci-in Ephesus thuzuite tungah gen hi. Judah
mite in ahih leh Messiah hong pai ciangin amaute bek gumkhia ding
a, minam dang khempeuhte in gupna ngah peuhmah lo ding hi, ci-in
khauh takin a um uh hi. Ahi zongin Christu a sang mite pen
lawkite vive hi zawin Judah mite a tam zawin in amah nial uh
hi. Paul in hih pen mihingte theih zawh loh thu thuk ahi hi, ci
hi. (Eph. 3, 4-6)
- Eite in upna i ngahna zong hih bang mah ahi hi, i ci thei ding hi. Paul
zong ama tangthu a ngaihsut ciangin lamdang kisa hi: bang hangin
amah, Pawlpi a bawlsia penpenpa in Christu a urn dingin Pasian in
sam a, ama sangin nakpi takin a siangtho zaw, a gamtat hoih
zaw mite in Christu sungah upna nei 10 uh a, Pasian in sam 10
ahihiam?
Eite khat ciat in zong hih bangin i gen thei hi. Bang hangin Christu
in amah a um dingin kei keekkeek hong sam a, amah ka san theihna
dingin hong huh a, kei sangin a kilawm zaw, a siangtho zaw leh a
hoih zaw mite tu ciang dongin Pawlpi sungah zong hong lut nai lo uh
ahi hiam? (Eimau innkuan sung mahmahah zong Pawlpi sung a hong
lut nai lo i sanggamte om lai kha ding hi.)                    ,
Paul in hih thudotna hih bangin hong dawng hi:
"Note' upna hangin Pasian' hehpihna tawh
hotkhiatna a ngah na hi uh hi.
Note' thalawhna hangin a ngah hi loin
Pasian hong piak khong ahi hi." (Eph.
2, 8)
Bang hangin kei keekkeek hong sam na hi hiam, ci-in Pasian kiangah
kuai liangin i dot sangin Christu a um dingin nong sap manin ka lung
a dam hi, Topa aw, ci-in lungdam i thuh zawk ding thupi hi.

Upna in eite' nuntakna adingin Khuavak ahi hi:
- Tu ni Lai Siangtho masa sungah Isaiah in Jerusalem khuapi in ni
taang tawh a kisawp siangtho sinsen bangin hong gen a, tua khuapi
pen siangtho lua, taang lua ahih manin leitung gam khempeuh a om
minam khernpeuh huup hi, ci-in hong gen hi. Minam tuamtuamte
Jerusalem zuanin hong pai uh a, Pasian adingin hong puak uh
letsong hoih pente hong ap uh ciangin amaute mahmah zong
khuavakin tuamcipin silsiang hi. Tua hun lai takin Jerusalem khuapi
lobuang mun khernpeuh khuazingin a tuamcip hi.
Jesu hong gupna ding lamenin ama kiang i zuat ciangin eite tungah
zong hih bang lim hong piang hi
. Eite leh i kim i pam a om leitung
kh
empeuh in mawhna khuazing sungah kidiahcip hi. Ahi zongin
Ch
ristu zuanin upna tawh amah i san ciangin eite lungsim sungah
khuavak hong taangin eite mahmah zong Christu
' khuavak a
taangsak meivakte i suak hi.
Hih thu pen Paul in Ephesus Christian thuzuite tungah hih bangin
genhi:
"Note pen khuamial sungah a om ngei hi napi-in
Topa' mi na suah khit uh ciangin khuavak sungah
a om hita na hih uh manin khuavak sungah a om mite
ban
gin na gamta un." (Eph.
5,8)
Pasian in eite tungah hih zah takin hong hoih ahih ciangin eite zong
e
i lam panin sep leh bawl ding tavuan i nei hi, ci-in Paul in hong
   gen hi:           ..
"Bang hang hiam cih leh khuavak sung a omna in
a hoih, a man, a thutak hong piangsak hi." (Eph. 5,9)
Christu sung a upna in bang hiam cih pen Peter in Pasian' Kammal
in bang ahi hiam, ci-a a gen tawh a bang ahi hi. Upna zong hih bang
mah ahi hi:
"Note'lungsim sungah zingsol hong suakin
khua a hongvak matengin khuamial lak a
mei taan
g bangin hih thute ngaihsun le uhcin
hoih mahman ding hi."
(2 Pet. 1, 19)
Hih leitung khua mial gam sungah i paina dingin Christu sunga i
u
pna in khuavak hong pia hi. I sih ciangin amah in zingsol bangin
e
ite kiangah hong pai-in tawntung nuntakna hong lak ding hi.
Christian thuzui khat adingin sihna in zingsang tuung tawh kibang a,
a bei ngei lo ding ni taang kipatna ahi hi.
4.    Christu sunga upna in i nuntakna sungah lungnopna hong kipatna
ahi hi:
- Mi pilte in Herod nusia-in Bethlehem khua paina lam a zuih kipat
uh ciangin bang hong piang ahi hiam, cih Lai Siangtho in hih bangin
hong gen hi: aksi hong kilangkikin, "tua aksi a muh uh ciangin a
lungdamna uh kigen thei lo hi," ci hi. (Mt. 2, 11). Aksi bek a muhna
uh tawh hih zah takin nuam ahih leh upna hangin amaute a Gumpa
hi, ci-a a theih uh Jesu a muh uh ciangin bangzah takin lungdam
kaan ding ahi uh hiam?
- Eite in Jesu i san ciangin zong hih bangin lungnopna i ngah hi: i
lungsim sungah leitung mite hong piak theih loh, Kha Siangtho bekin
hong piak theih, a lamdang mahmah lungnopna i ngah hi.
Ei leh ei hih bangin i kidong thei ding hi: tuisawpna i ngah lai taka i
neih lungnopna koi lai tung ta ahi hiam? Christu i theihna a khan
mah bangin amah i itna zong khang semsemin i lungnopna zong
khang semsem ahi hiam? Ahih kei leh tua i lungnopna mangthan1g
khin ahi hiam? Tu ni-in tuisawpna i ngah tuung a i neih lungnopna i
ngah k
ei leh i lungsim sungah khuazing tungsakkik ihih man hilo
ding ahi hiam? Mawhna i bawl ciangin Kha Siangtho a hawlkhia ihi
a, i kh
a sungah Kha Siangtho hong om kei leh i lungsim sungah
lungnopna leh khuavakna zong hong om thei lo ding hi. Khuavakna
leh Lungnopna pen Kha Siangtho kiang panin i ngah hi a, amaute a
kipawl khin
ahi uh hi.
5.    Eite sungah Christu sunga i upna pen a khantoh tawntung ding
kisam hi:
- Mi pawl khat in upna pen puansilh bangin genteh uh a, kisuahkhia
thei, a kisilh thei, deih bangbangin a kilakik thei bangin ngaihsun uh
hi. Upna in tua bang hi peuhmah lo hi. I upna pen a khan semsem
kei leh ama thu in a kiam semsem ding ahi a, a tawpna-ah a bei ding
ahi lel hi.
Eite in Christu pen ni simin lungsim takpi tawh i sang ding a, ama
deihna a kicing zaw leh a hoih zaw semsemin i zui
ding a, amah i
muang
semsem ding hi. Paul in hih thu tawh kisai-in Ephesus
t
huzuite kiangah hih bangin lai a na khak hi:
"Notelungsim a thahatna dingin
Pasian in a kicing ama vangliatna sung pan in
a Kha Siangtho tawn not
e hong thakhauhsakin
na upna hangun note lungsim sungah Chr
istu
hong tengin, itna thu-ab zung thuk khakin
bul kip na neihna dingun thu ka ngen hi." (Eph. 3, 16-17)
Christu sunga upna in mi pilte sung, nungzuipite sung leh ama nu
Maria su
ngah khang semsem hi. Amaute in Pasian' itna sungah
kipumpiak uh a
, Pasian in amaute adingin a geelsaknate ahih theih
bangbangun sem uh hi
: Eite zong tua bangmah in i sem ding hi.
Upna in nuntakna mah tawh kibang hi; a khan toh kei leh a si hi lei
hi
. I sanggamte pawl khat in ni dang a a upna uh nei nawn
loin biakinn zong hong kai nawn lo uh hi
. Bang hang hiam cih 1eh
a upna uh a khanna din
gun bangmah peuhmah sem loin,
hanciamna nei lo uh hi. Tu-in ahih 1eh amaute sungah khuazing hong
tungkik ta hi.
6.    Christu sungah i upna a khan theihna dingin mi dangte kiangah i
tangkona kaanin a hoih zaw lampi om lo hi:
- Mi pilte in zong a ciah uh ciangin a muh thute uh imcip peuhmah lo
ding hi. A kimuhpih a kithuahpih mi khempeuh kiangah Christua
muhna uh thu gengen ding uh hi.
Tuucingte zong tua bangmah ahi uh hi. Bangmah a thei 10 mite ahih
uh hangin, "van tung mi in amautekiangah hih naungek tawh kisai thu
a gente a· gen sawn ub hi,"
ci-in Lungdamna Lai Siangtho in hong
gen hi.
Jesu dam lai mahmahin zong ama thupha a sang kha mite in genkhia
loin om th
ei lo uh hi. Jesu in amaute in kuamah a gen lohna dingin
kham zel napi, kham zo loin tangko gawp uh hi. Jesu' vangliatna leh
a hoihna, a na lam dang bawlnate pen ngah kha sang kha uh ahih
manin genkhi
a nuamin tangko nuam uh hi.
- Eite zong tua bangmah ihih theih ding kisam hi. Mi pilte Jesu a lak
aksi mah bangin eite zong mi dangte J esu kiangah a paina dingun
lam a lak mite ihih theihna dingin hanciam ni. Eite in leitung
buppi-ah Christu a tangkote ihih theihna dingin, ama thu i gamtatna
tawh i zui ding a, i kam mahmah tawh zong i gen ding hi. Bang
hangin eite Christian thuzui suak ihi hiam ci-in i kidot ciangin, mi
khat in hong gen a, a suak ka hi hi, i ci ciat ding hi. Ei zong mi dang
khat in Jesu kiangah amah a urn dingin hong puak mah bangin eite
in zong mi dangte Jesu kiangah i paipih ding i tavuan, i nasep
thupi pen pen ahi hi.     -
- Eite in mi dangte kiangah Christu thu i tangko ciangin leh Christu
kian
gah mite i paipih ciangin mi khat bek hi loin a honhonin i paipih
zawhna dingin
i hanciam lai ding hi. I kim i pam-ah thuzui nai lo mi
tampi a om lai leh i Pawlpi mahmah in Christu hong itna, ama hong
piak lungnopna leh khuavak pen mi dangte a huup zo zah dongin
lakkhia zo nai lo hi hang, cih i kithei ding a, i sep ding i kipat kul hi,
c
ih i thei ding hi.
Thukhupna:
1.     Tu ni Jesu hong kilah pawi ni-in Pasian in a Tapa eite
k
iangah hong lah manin nakpi takin amah i phat ding hi. Amah
in eite pen
upna tawh ama kiangah hong sap manin zong i lung a
dam hi.
2.     Christu sung a upna i cih in amah in eite hong gupna dingin
vangliatna nei-in hong it ahih manin ama tungah muanna lianpi i
nei
hna ahi hi. Tua bek hi loin Christu ka um hi, i cih
ciangin ama kiangah kipumpiak vilvelin, mawhna khempeuh
nialin Kha Siangtho lamlahna bangin Christu' deihna i
zuihna ahi hi.
3.     Jesu Christu sungah i upna in a manpha penpen letsong hi a, a
lamdang mahmah a thuk mahmah letsong zong ahi hi. Pasian in
eite h
ong it manin Jesu Christu i san theihna dingin hong sam hi.
Hih sapna i ngah theihna dingin bangmah peuhmah kilawmna i
nei kei hi.
4.     Upna in i nuntak sung lam hong lak khuavak ahi hi; eite in
upn
a khuavak i ngah khit ciangin khuazingin hong ukcipkik
lohna dingin i nuntakna mahmah khuavak i suaksak ding hi.
5.     Christu sungah upna i neihna in i nuntak sungin lungnopna a
h
ong pia thci penpen ahi hi. I upna a man taktakahi hiam cih i
k
itheihna dingin i lungsim tawng taktakah lungnopna i neih leh i
n
eih lohna panin i theikhia ding hi. Lungnopna man taktak i neih
leh i upna a nungta hi a, a man upna a nei ihi hi, cih i kithei thei
ding hi.
6.     Ni simin upna lamah i khantoh kul hi; Upna in a nungta hi a, a
nungta na khat peuh a khantoh loh ciangin a si ahi lel hi. Christu
sungah upna zong i khansak kei leh a si ding ahi hi.
7.     Leitung nate pen mite kiangah na hop, na piak ciangin tawm na
ne
i semsem a, na neihsunsun mi na piakpiak leh a sawt loin hong
bei-in nang ading hong om nawn lo ding hi. Upna thu tawh
k
isai-in tua bang hilo hi; kilehbulh linlian hi. Na upna na
khansak nop leh na upna mi dangte na hop kul hi; na upna thu
na g
enkhiat ciangin na upna hong khang tektek hi. Mi tampi
J esu kiang a tunna dingin lam a lak aksite ihih theihna dingin
Pasian in nang leh kei hong deih hi. Christian nuntakna
siangtho takin i zuihna tawh Christu a lak mite ihih ding
kisam hi. Ei nuntakna hong mute in Christu mu ding uh hi
.
Tua bangin Jesu hong kilahna pawi in khiatna nih nei hi: Pasian in
eite kiangah a Tapa hong lah man in amah i phat a, eite in Je
su mi
dangte kiangah i lah theihna dingin thu i ngen hi
.
Jesu Christu tungan phatna om ta hen.
Mipi' Thungetna:
Makaipa:
"Khuazing sung panin khuavak sungah hong sam" i Pa Pasian kiangah thungen
ciat ni: (1 Pet. 2, 9):
1. A lian bel Siampipa, i Siadawpa, phungyite, nungak siangtho, tangval
siangt
hote leh thuhilh siate in a siangtho rnahmah nuntakna tawh nungta-in
amau' uk sung mite Christu kiangah a paipih, lam a lak khuavak a suah
t
heihna dingun, Topa tungah thungen ciat hi:
Mipi: Topa aw, ka thungetna uh hong ngai tan.
2.  Ei khua sung thuzuite in khat leh khat i ki-itna tawh i kim i pam a om thuzui
nai lote tung
ah Christu a tangko ihih theihna ding leh i ki-itna tawh amaute'
lungsim i zawh theihna dingin, Topa tungah thungen ciat ni:
Mipi: Topa aw, ka thungetna uh hong ngai tan.
3.  Eite khat ciat in i nuntak hun sung khempeuh in Christian i suahna hangin i
lungnopna a khan theih semsemna dingin i upna zong a khan theih
s
emsemna dingin, Topa tungah thungen ciat ni:
Mipi: Topa aw, ka thungetna uh hong ngai tan.
4.  Tuisawpna a ngah hun lai taka a ngah uh lungnopna a mansuah Christian
t
huzuite in mawhna lampi nusia-in, Christu in amaute khuavak piakikin
lu
ngnopna a ngahkik theihna dingun, Topa tungah thungen ciat ni:
Mipi: Topa aw, ka thungetna uh hong ngai tan.
5.  Mi khempeuhte in amaute kiangah a kilak nuam Jesu a muh khiat theihna
ding
uh leh upna tawh amah a san theihna dingun, Topa tungah thungen
ciat ni:
Mipi: Topa aw, ka thungetna uh hong ngai tan.
Pa aw, na Tapa kote kiangah nong lah theih manin lungdamin nangmah kong
phat uh hi; ama sungah upna nei-in amah ka san
, theihna dingun zong nong huh
hi. Ka upna uh a khan theihna ding leh ka lungdamna uh a kicin theihna dingin
mi dangte zong Jesu kiangah ka tunsak theihna dingun h
ong huh ta in, ci-in
kote' Topa Christu suangin kong ngen uh hi. - Amen.

Letsong Vanpiakte Tungah Thungetna:
Pa aw,
na Pawlpi hong piak letsongte
hong sang in;
Siangtho Pumpi biakpiakna sungah
kham, paknamtui leh mirrahte kong ap kei uh a,
ahi zongin tuate a sangpa kote' Topa Jesu Christu
mahmah kong ap uh hi:
amah in nang tawh a tawntungin
nungta
-in a uk hi. - Amen.
Pa Pasian Phatna La:
Pa aw, nangmah in vangliatna
khempeuh rawh a kicing
a nungta tawntung Pasian na hi a,
kote' Topa Jesu Christu suangin a tawntungin
mun khemp
'euhah lungdam kong thuh ding uh
a kilawm mahmah ahi hi
.
Amah in mi khempeuhte' khuavak hi a,
mihing bangin kote kiangah hong kilah ciangin
kote hong gum ding a na vaihawmna ka thei uh hi.
Amah in a si thei lo ama lim leh a meel
suun dingin ka khate uh hong nungtasakin,
a vangliatna hong lak hi.
Vantung mite leh mi siangthote
tawh kipawl khawmin
a tawp ngei lo phatna la sa-in nang kong phat uh hi:
Vanglian Topa Pasion in siangtho hi, siangtho hi, siangtho hi.....

Siangtho Pumpi La:
Nisuahna lam panin ama aksi ka mu zo uh a,
T
opa bia dingin letsongte tawh kong pai uh hi.
Siangtho Pumpi San Khit Thungetna:
Pa aw,
na khuavak tawh lam hong lak in.
ni simin nuntakna sungah Christu
ka muh theihna ding uh leh itna tawh
ka san theihna dingun hong huh ta in;
Amah in a tawntungin Topa ahi hi. - Amen.