"Again, truly I tell you that if two of you on earth agree about anything they ask for, it will be done for them by my Father in heaven. For where two or three gather in my name, there am I with them." "Leitungah note nih thukimin na nget uh na khat peuhpeuh, vantungah a om ka Pa in hong pia ding hi.Bang hang hiam cih leh keima minin mi nih leh thum bek nangawn a kikhopna peuhpeuhah kei ka om hi,” " ေျမႀကီးေပၚမွာ သင္တို႔တြင္ႏွစ္ေယာက္တို႔သည္ သေဘာခ်င္းတူ၍ ဆုေတာင္းလွ်င္၊ ေတာင္းသမွ်ေသာဆု တို႔ကိုေကာင္းကင္ဘံု၌ ရွိေတာ္မူေသာငါ၏ ခမည္းေတာ္သည္ ေပးေတာ္မူလတံ့။ အေၾကာင္းမူကား၊ အၾကင္အရပ္၌ လူႏွစ္ဦး သံုးဦးတို႔သည္ ငါ၏နာမကိုေထာက္၍ စည္းေဝးၾက၏၊ ထိုအရပ္၌ သူတို႔အလယ္မွာ ငါရွိသည္"ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။(Matthew 18:19-20).......... Jesus answered, “The most important is, ‘Hear, O Israel: The Lord our God, the Lord is one. And you shall love the Lord your God with all your heart and with all your soul and with all your mind and with all your strength.’ The second is this: ‘You shall love your neighbor as yourself.’There is no other commandment greater than these.” Jesuh in, “Thukham a lianpen in: Israel mite aw, ngai un: I Topa Pasian bek mah Topa ahi hi. Na Topa Pasian uh, na lungsim khempeuh, na nuntakna khempeuh, na pilna khempeuh, leh na thahatna khempeuh uh tawh na it un, a cihna ahi hi. nihna in: Nangma pumpi na it bangin na vengte na it in, cihna ahi hi. Hihte gel sangin thukham a lianzaw a dang om nawnlo hi,” " ေယရႈက၊ ပညတ္တကာတို႔တြင္ အျမတ္ဆံုး ေသာပညတ္ဟူမူကား၊ အိုဣသေရလလူမ်ိဳး၊ နားေထာင္ေလာ့။ ငါတို႔၏ဘုရားသခင္ ထာဝရ ဘုရားသည္ တဆူတည္းေသာ ထာဝရဘုရားျဖစ္ေတာ္မူ၏။ ထာဝရဘုရားသည္ တပါးတည္းျဖစ္ေတာ္မူ၏။ သင္၏ဘုရားသခင္ ထာဝရဘုရားကို စိတ္ႏွလံုးအၾကြင္းမဲ့၊ ဥာဏ္ရွိသမွ်၊ အစြမ္းသတၱိရွိသမွ်ႏွင့္ခ်စ္ေလာ့။ ဤပညတ္သည္ ပဌမပညတ္ျဖစ္၏။ ထိုမွတပါး ကိုယ္ႏွင့္စပ္ဆိုင္ေသာသူကို ကိုယ္ႏွင့္အမွ်ခ်စ္ေလာ့ဟူေသာ ဒုတိယပညတ္သည္ ပထမပညတ္ႏွင့္ သေဘာတူ၏ ဤပညတ္ထို႔ထက္သာ၍ ႀကီးျမတ္ေသာပညတ္မရွိ"ဟု ျပန္၍ မိန္႔ေတာ္မူ၏။ (Mark 12:29-31)

Monday, March 4, 2013

A-11. VUA HUN NIPI MASA

A-11.VUA HUN NIPI NIHNA

SungtumLa:
Topa aw. a beisa hun sung a
kote t
unga nong hehpihna leh
na lungnemnate hong phawkkik in:
ka galte uh hong zosak kei in.
Israel mite a hamsatna khempeuh panin
hong hongkhia in, Topa aw

Kipat Thungetna:
Pasian' Kammal i ngaih theihna ding leh
tua dungzui a i gamtat theihna dingin thungen ciat ni:
Kote' Pa Pasian aw,
na Tapa' kammalte ka ngaihtheihna dingun
hong huh in la, tua in van tung gam na minthanna mun
ka zuatna uh lampi-ah khuavak
hong taangsak ta hen, ci-in nang leh Kha Siangtho tawh
Pasian khat suakin nungta-in a uk tawntung,
na Tapa kote' Topa Jesu suangin kong ngenuh hi. - Amen.

Lai Siangtho Masa:
Piancilna Lai Siangtho sung pan simna ahi hi: (Pian. 12, 1-4)
Topa in Abraham kiangah,
"Na gam leh na beh leh na pa' inn panin
nang kong lah ding gamah pai in.
Thupha angah dingin minam lian khatin
nang hong bawlin, thupha hong pia-in,
na min kong liansak ding hi.
Nang thupha hong piate
thupha ka pia ding a, nang hong samsia mi
ka samsia ding hi.
Nang thupha ngah bangin
thupha a ngahna dingun lei tung mi
khempeuh in hong ngen ding uh hi," a ci hi.
Tua ahih ciangin Topa gensa bangin
Abraham pai a, Lot in zong a zui hi.
Haran panin a paikhiatin Abram
kum awm-sagih-le-nga pha hi.
Hih in Pasian' Kammal ahi hi.

Salan La Kidawnna: (La. 33, 4-5. 18-20. 22)
1.      Topa thutang a, ama hihna khempeuh
thuman tawh sem hi. Amah in thuman leh thutang deih a,
leitungah Topa' itna kip a kidim hi
.
Dawng tawina:
Topa aw, nang kong lametuhmahbangin
ko tungah na itna kip hong omsak in.
2.      Amah a zahtakte, a itna kip sungah
lametna a neite sihna panin honkhia-in
kialpi hun sungin amaute a hin kep theihna dingin
Topa in amaute e
n tawntung hi. (D.)
3.      Topa i ngak hi; amah pen eite hong huhpa leh i lum ahi hi.
Ama min siangtho muang ihih manin
ama sungah i lungdam hi.
Topa aw, nang kong lamet uh mah bangin
ko tungah na itna kip hong omsak in. (D.)

Lai Siangtho Nihna:
Timothy tunga Paul' laikhak nihna sung pan
simna ahi hi
: (2 Tim. 1,8-10)
Tua ahih manin i Topa' thu genna ding thu-ah ahi a,
ama thu hangin thong a kia keima thu-ah ahi zongin
maizum het kei in.
Pasian in nangma tungah thahatna
hong pia ahih mah bangin Lungdamna Thu hangin
thuakna-ah zong a thuak nuam hi zaw in.
Eite sep zawhna hang hi loin
ama ngimnasa bang leh a hong hehpihna hangin
Pasian in eite hong honkhia-in ama mi dingin a hong sam hi.
Pasian in leitung a pian ma pekin
Christu Jesu tungtawnin hih hehpihna hong piak hi a,
tu h
unciangin eite a hong honpa Christu Jesu tawh
a hong hehpihna a hong langsak ta hi.
Tua Jesu in sihna beisak a,
lungdamna thu hangin
sih nawn lohna thu a hong kilangsak hi.
Hih in Pasion' Kammal ahi hi.

Pahtawina: (Mt. 17, 5)
Meii lak panin aw khat hong gingin,
"Hihpen ka it, ka lung a kim mahmahna ka Tapa ahi hi.
Ama thu na ngai un,
" a ci hi.

Lungdamna Lai Siangtho:
Matthew gelh Lungdamna Lai Siangtho sung pan
simna a
lii hi: (MI. 17, 1-9)
Tua zawh ni guk ciangin Jesu in
Peter, James l
eh a nau John-te samin
mual sang khat dawnah a tuamin a paipih hi.
Tua lai mun panin amaute muh
tangpi mahin a meel kikhel a,
a maitang ni bangin taangin
a puante khuavak bangin a ngo hi.
Tua lai-ah Moses leh Elijah hong om uh a,
Jesuh tawh a kiho a mu uh hi.
Tua ciangin ·Peter in Jesu kiangah, "Topa aw,
hih l
ai-ah i om nuam mahmah hi.
Hoih na sak leh nang ading buk khat,
Moses ading buk khat, Elijah ading buk khat,
buk thum ka
hong lamsak ding uh hi/ a ci hi.
Tua bangin a pau lai takin meii ngo khat
hong kaii-in amaute hong khuh a,
tuameii lak panin aw khat hong gingin,
"
Hihpa pen ka it, ka lung a kim mahmahna,
ka Tapa ahi hi.
Ama thu na ngai un," a hong ci hi.
Nungzuite in hih aw ging a zak uh ciangin
lei lakah bok suk uh a,
lam dang a sa mahmah uh hi.
Ahi zongin Jesu hong pai-in amaute va lawng a,
"Tho un, lau kei un," a va ci hi.
Amaute a khuadak uh ciangin Jesu simloh
k
uamah dang a mu nawn kei uh hi.
Mual tung panin amaute a ciah suk lai takun
Jes
u in nungzuite kiangah, "Sihna panin
Mihing tapa a kithawksakkik matengin.
hih na muhte uh kuamah kiangah gen kei un,'
ci-in thu a pia hi.
Hih in Topa' Lungdamna Lai Siangtho ahi hi.

HILHCIANNA:
Kong it thuzui ute naute aw,
- Nipini simin Pawlpi in i kha anvakna dingin a kilawm a kituak a
hunhunin Lai Siangtho sim ding hong teelsak hi. A diakdiakin tu
Vua hun a Pawlpi hon
g teelsak Lai Siangthote sungah kha anvakna
dingin a li
mci mahmah thu hoih thu pha tampi tak om hi.
- Kum simin kum thum sung tawntung Vua hun Nipi masa ni-in Jesu
in sehnel gamah ze-etna a thuakna thu i sim a, nung Nipini in zong i
- Tu ni, Vua hun Nipi nihna sungah zong Pawlpi in Jesu mual tungah
a meel a kikhelna thu hong simsak hi. Hih pen Jesu' nuntak hun
sunga
thupiangte lakah a thupi penpente lakah a kihel ahi a, kum
thum sung
tawntung Vua hun Nipi nihna-ah hih thu kisim den hi.
Ahi
zongin Lungdamna Lai Siangtho sung mun tuamtuamte sung
p
anin a kum tawh kizui-in kila-in, tu kum in. Matthew gelh
Lungdamna Lai Siangtho sung panin i sim hi.
Nung Nipini-in i nuntak hun sung hong nawngkaisak den, lauhuaina
hong pia den ahi, ze-etna thu i sim hi. I kha i gupna dingin a
tawntungin hong susia nuam Dawi mangpa in a tawntungin
gupkhi
atna i taanna dingin na hong semin, hong ze-et tawntung hi,
cih thu i kikum zo hi. Tu ni-in PawJpi in a lauhuai thu khat hong
phawksakin, tua in ze-etna tawh a kithuah zelzel ahi, lungkiatna
ahihi.
Pasian hong sapna-ah i thuman den zawhna ding hong
h
anthotna dingin Pawlpi in hih a nuai a thute tu ni-in hong
phawksak nuam hi:
v  Pasian in Abraham a sapna. (Lai Siangtho masa)
v  Pasian in J esu a sapna. (Lungdamna Lai ,Siangtho)
v  Pasian in eite hong sapna. (Lai Siangtho nihna)
Pasian in a piak nepnate thuman takin a sem Abraham leh Jesu'
t
humanna in eite zong amaute mah bangin Pasian hong sapna-ah i
thuman theihna dingin hong hanthawn ahi hi.

1.      Abraham in Pasian' sapnaa ngahna:
-Matthew in-.Lungdamna Thu a gelh ciangin hih bangin hong
kipan hi:          .
"Abraham’ suan David, David' suan Jesu Christu
khang ciaptehna
in hih bang ahi hi," (Mt.
1, 1)
Lai Siangtho lui sungah gupkhiatna tangthu tawh kisai-in Abraham
in a thupi pen pen mi khat ahi hi
. Matthew in si leh sa tawh kisai-in
J
esu in Abraham' suan leh khak pan hong piang ahi hi, cih lim gen
pha diak hi.
Piancilna Lai Siangtho a lian khat pan in sawrn-le-khat dong sim
lehang nu
-le-pa masate in mawhna hong bawl khit uh ciangin
mihingte in Pasian t
awh kigamla semsemin mawhna buancim sungah
tum suk semsem uh hi
, cih thu i thei ding hi;
A lian khat pan sawm-le-khatna sung i sim ciangin a dahhuai
mahm
ah thute i mu hi. Mihingte in amau' thu in Pasian kiangah pai
thei lo uh hi. Amau leh amau' thu in gupkhiatna ngah thei lo uh hi.
- Ahi zongin Piancil Lai Siangtho a lian sawm-le-nih khit ciangin
n
akpi takin kikhelna hong om hi: Pasian in ateel tuam minamte'
lutang dingin Abraham n
a sam hi. Tua minam in Israel minam ahi
hi. Tua hun a kipanin Pa
sian in mihingte hong gupkhiatna dingin
hong kipan ahi hi. Pasian in mihing bangin hong kum suk a, mihingte
tawh kiho-in, thu gen khawmin, a khut uh kai-in vantung gamlam
zuanin hong paipih hi
.
Tu in Pasian in Abraham a sapna thu lungngai dih ni:
a)      Pasian' sapna a san ciangin Abraham in a kipumpiak taktak
ahi hi:
- Pasian in Abraham a sap lai takin, amah in mihau mahmah khat
hi a, a beh sungah lutangpi khat hi-in, ama uk sungah innkuan
tampi omin, tuu leh keel a tul a simin nei zihziah hi.
Tua banin amah in upa khin ta hi. Pu teekte, a kicing takin neih
leh lamh nei peuh le uh a theih ngei lohna uh gam dang tai za
tampi a kigamlatna gamah peem nuam 10 uh hi
. Abraham in ama
taangin a hau nuam, gam tuarntuam a mu kawikawi nuam tangval
khat a sapna dingin Pasian kiangah ngen thei hi. Ahi zongin
amah in Pasian
' thu rnangin "Topa gensa bangin Abraham a pai
hi"
ci-in Lai Siangtho in hong gen hi
. Pasian' deihna kam khat
beekin ciallo hi. (Pian. 12, 4)
Pasian' sawlna lungkim takin a zuihna in a lam dang niahmah
khat ahi hi. Hih Pasian' sapna a
zuihna hangin a thuak ding
gimnate mu gige a, a zuih teeiteeina in Topa' kammalte kip takin
a upna ahi hi.
b)      Abraham in Topa Pasian tungah a sih dong muanna nei hi:
- Pasian in Abraham tungah kiciamna nih pia hi:
v  ama suan-le-khakte tungah Canaan gam pia ding hi.
v  amah in mi tampi takte' lutang suak ding hi.
aa) Leitang piak ding a kiciamna:
Tu hunin Palestine a kici, Canaan gam hong tun ciangin
Abraham in tua gamah mi tampi
a na ten khitna thu thei-in, tua
mite lah suankhia zo 10 hi
. Amau' gamah a tensakna dingin
ngenin kiciamna bawl uh hi.
Abraham suan leh khakte in tua gam a luah taktakna dingin kum
600 sung sawt hi. Abraham a sih ciangin Pasi
an in ama tunga a
kiciamnate thuman takin hong tangtungsak d
ing hi, cih upna
li
anpi nei kawmin a sl hi.
bb) Tapa khat piak ding a kiciamna:
- Hih ta neih ding Pasian' kiciamna tawh kisai-in Abraham' upna
in a thupi penpen ahi hi. A zi Sarah zong teek ta
-in, numeite ta
neih theih hun kheng ta hi
. Abraham zong upa mahmah khin ta
hi
. Ahi zongin amah in Pasian' kiciamna muang khial loin tapa
khat nei takpi
-in a min Isaac phuak hi.

Hih zah takin Pasian tungah muanna leh thumanna a neihna hangin
Abraham pen "upn
a a nei mi khempeuhte' pa" (Rom 4, 11) kici hi.
Pasian' sapna a man theihna dingin Abraham in nakpi tak a
kipumpiak kul hi; ahi zongin lei tung khempeuh hong gum dingpa in
ama suan-le-khak sung panin hong piang ding hi, cih a theihna
hangin nakpi takin lungdam hi; hih thu tawh kisai-in Jesu mahmah in
hih bangin Lungdamna Lai Siangtho sungah hong gen hi:
"Note' pupi Abraham in keima hun a tun ding lawp mahmah a, amah
in tua hun mu-in nuam mahman hi." (In.
8, 56)

2. Pasian in Jesu a sapna:
- Abraham mah bangin Pasian in Jesu tungah zong ama tenna vantung
gam nusia-in eite h
ong gupkhiatna dingin leitungah hong paina
dingin ngen hi. Jesu in Pasian' sapna mangin mihing hong suakin
Nungak Maria sung pan hong suak hi
.
- Jesu' nuntak hun sungin Pa Pasian in ama tunga a piak nasep a
kipsakna nih vei pulak hi:
v  Jordan gun sungah a kituiphum ciangin:
"Hihpa pen ka it mahman ka Tapa hi a,
ama tungah.ka lungkim mahman hi." (Mt.:: 3, 17)
v  mual tungah Jesu' meel kikhelna-ah:
"Hihpa pen ka it, ka lungkim mahmahna ka Tapa ahi hi.
Ama thu na mang un." (Mt. 17, 5)
a)      Pa Pasian in mual tungah a Tapa, vangliatna hong kilatsakna in
Jesu tunga a piak nasep a kipsakna ding leh tua peri eite tungah
hong theihsakna ding ahi hi:
- Moses leh Elijah tawh Jesu a kibona in ama nasepna in hih mi
nihte' nasepna tawh kibang ding hi, cih lahna ahi hi:
v  Moses in Israel mite Kiciamna Gamah a paipih mah bangin,
Israel mite tawh a kibang leitung mite khempeuh Kiciamna Gam
ahi, vantung gamah hong paipib ding leh lamkalah a kisam nek
leh dawn hong piakna ding pen Jesu nasep ahi hi. Tua ahih
manin Jesu pen Moses thak ahi hi
.
v  Elijah in leitungah a om lai-a a sep a sem dingin Pasian in Jesu a
sam hi. Tua in milim, dawi leh na dang tuamtuam biaknate
mihingte in nusia-in Pasian a biak theibna ding uh ahi hi
.
b)      Pa Pasian in Jesu mual tungan a meel a kikhelsak ciangin hih
leitungah a nasep a zawhna dingin a hanthotna hi a, eite' nase
p
zong i zawh theihna dingin hong hanthotna ahi hi.
- Jesu in bang hangin hanthotna kisam ahi ding hiarn, ci-in i lung a
kham thei kha ding hi
. Lungkham ding hilo hi. Amah in a thuak
ding gimnate genkhia khin a, gimna
-a thuak dingin Jerusalem
khuapi masuanin a pai a hi hi. (Mt
. 16, 21) Amah in gimna leh
sibna a thuak ding pen kigingkhol khin pha mahmah hi napi,
Gethsemane huanah a lah mah bangin,ei mah bangin sih ding
pen lau .mahmah veve hi. (Mt. 26, 37) Hih a nasep ding, a thuak
ding gimna lungkim takin a thu~k zawhna dingin a Pa in amah
it
hi, cih kip takin a theihna bek in ~mah hehnem zo ding hi
.
- Jesu' meel kikhelna pen eite hong it rnanin Pasian in hong lah na
khat ahi hi. Tua meel kikhelna a mu Peter zong, a nuntak su
ng
khempeuh tha ngahna leh hansanna in neihlawh hi. Jesu' meel
kikhelna a muh zawh kum tampi khit eiangin Peter in ama uk
sung thuzuite in a sih dongun Pasian thu a man theihna dingun
hih bangin hanthawn hi:
"Pasian in note hong sapna leh hong teelna-ah
a kip taktak na hihna dingun hahkat mahmah un.
Ka nuntak lai teng hih thute ka hong phawksak kikkik
ding thu hoih khat ahi hi, ci-in ka ngaih
sun hi..
Vanglian Minthangpa in, 'Hib in ka it ka Tapa hi a,
ama tungah ka lung a kim mahmah hi,
' ci-in gen a,
Pa Pasian in ama tungab minthanna leh pahtawina
a piak lai takin komau pumpi mahmah tawh
a om ka hi uh hi.
Mual siangtho tungah amah tawh ka om khop lai takun,
van tung panin hong ging awte
komau mahmah in ka za uh hi."(2Pet.1,10.13.17-18)

3. Pasian in eite hong sapna:
_ Pawlpi in Jesu' meel kikhelna pawi a tuam mahmahin a bawlna
dingin pawi ni khat bawl a tua in August kha ni 6 ni ahi hi. Jesu'
nuntak hun sung a hih thupiang hong phawksakna in Pasian in eite
hong sapna i ngaihsutding deihna ahi hi
. Jcsu Christu in hih leitunga
a sep a bawlte a zorn to dingin Pasian in eite hong sam ahi hi; ci-in
Peter in hong gen hi:
v  Jesu mah bangin eite in zong Pasian nuntakna mahmah ahi, Kha
Siangtho nuntakna i nei hi.
v  Hih leitungah i nuntak lai teng i mibing suahna sungah i
nuntakna kiselcip hi. Jesu zong tua bang mah ahi hi. I mawhna
leh i mihing thazawmna sungah zong i nuntakna kiseelcip hi.
v  Ni khat ni ciangin eite sunga om Kha Siangtho nuntakna pen
mual tung a Jesu' meel kikhel mah bang bek hi loin, sibna panin
a thawhkik eiangin a ngah minthanna tawh a kibangin hong
kikhel ding hi.
v  Tua ni eiangin Peter mah bangin lungdamna tawh i awng ding hi:
"Topa aw, hih lai-ah i om nuam mahmalt hi," (Mt. 17, 4)
Ahi zongin tua hun ciang a i omdan pen Peter' muhna sangin
nakpi takin hoih zaw ding a, tua meel kik
heIna pen bei nawn loin
om paisuak di
nghi. Peter leh a lawmte mual tung panin ciah
sukin thazawmna leh gimthuakna a neihkik uh tawh kibang nawn
10 ding hi. Eite pen tua mual siangtho ta-Wh a kibang vantung
gamah i om tawntung ding a, a bei thei 10 Christu' khuavak leh
lungnopna i ngah tawntung ding hi.
-Tua tawntung nopsakna a ngah dingin Pasian in eite a hong sam ahi
hi. Ahi zongin hih nopsakna i ngah theihna dingin gimthuakna leh
sihna i thuak masak phot kul ding hi. Hih thu pen Paul in Timothy
tunga a laikhak nihna sungah hong gen hi
.
Tua laikhak a gelh lai takin 'Paul in Rome khuapi sungah
thong kia
-in a om hi. Amah pen si hak nawnlo ding cih amah leh
amah kithei hi. Timothy pen tangvalno hi lai-in Ephesus khua a uk
Siadawpa ahi hi. Tua hun lai-in a uk sung thuzuite in biakna hangin
simmawh bawlsiatna a thuak uh hi. Paul in a nungzuipa hih bangin a
hanthawn hi:
"Topa' thu genna ding thu-ah ahi a, ama thu hangin
thong a
kia keima thu-ah ahi zongin maizum het kei in.
Ahi zongin ka uppa ka thei a….   " (2 Tim. 1, 8. 12)
4.      Christian thuzui khat' nuntakna in dam dam in meet kikhelna ahih
            ding kisam hi:
- Eite in tui i kisawp ciangin Kha Siangtho nuntakna i ngah hi.
Christu' nuntakna nei-in, eite sungah Christu hong nuntak theih
taktakna ding pen khang khat sung nasep ahi a, i sung a Kha
Siangtho nuntakna ni bangin a taan ding hong dal thei mawhnate Ieh
hoih lohna namkipte i
zawhna dingin ikhan tawntung na i sep a kul
ahi hi.
- Christian thuzuite in i nuntakna kikhelsak ding bek hi loin nuntakna
sun
gah na khempeuh zong i kikhelsak ding hi. Zingsang ni hong
sua
h ciangin ni taang in na khempeuh hong kikhelsakin, singkung
l
opate leh na tuamtuamte pen zan khuazing sunga i muhdan tawh
hong k
ibang nawn lo hi. Tua mah bangin Christian thuzuite in na
khempeuh, sepna bawlna
, nopna dahna a kipan leitung a hong piang
da
' khempeuh muhna a thak tawh i mu ding a, theihna thak tawh i
theihna ding leh thu urn nai 10 lawk
ite' muhna leh theihnate tawh i
kilamdangsak ding h
i:
Tua ahih ciangin Christian thuzuite adingin:
v  Nuntakna in mawhna sungah nuntakna panin Christu sunga
nuntakna
-ah i kikhelna ding hun manpha ahi hi.
v  Nasepna in Christu mah bangin Pasian' deihna i sepna ahi hi.
v  Sum leh pal neih leh lamhte in Pasian hong piak letsong hi a,
lungdam takin i sang ding hi
. Eite sangin kisapna a nei zaw i
san
ggam mi dangte i huh theihna dingin Pasian hong piak
ahi hi.
v   Innkuanpih, zi leh tate pen Pasian in ama kiangah i piakkik
dinga hong piak ah
i hi. I innkuanpihte vantung gam Pasian kiang
i t
unsak theihna dingin akisam pumpi leh kha nuntakna ding i
hih
theih, i bawl theih bangin i sep ding i tavuan ahi hi.
v  Lungnopna in Pasian tawh i kipawl manin i ngah i lungsim sung
takt
ak panin hong piang gah ahi hi. Tua lungnopna pen kuamah
in eite sungah susia thei loin,
zong hong sut thei lo uh hi.
v  Dahna leh gimthuakna in eite ading gupkhiatna i ngah theihna
ding leh mi dangte ading i ngahsak theihna ding i leina sum tawh
kibang hi
.
v  Sihna in Pasian i biak'tawpna gamtatna ahi hi. Jesu i muh
theihna ding kong khak ahi hi
. I sih khit ciangin i muh Jesu in
mualtung a meelkikh
elna zah tul tam pi sangin taang zaw lai dinghi.
Pasian in eite hong sapna bangzah takin manpha ahi hiam!Eite
hong s
ap manin ama tungah nakpi takin lungdam i thuh ding kisam
hi. Christu mah bangin nuntak
siangtho-in nungta-in, amah tawh i
om khop ta
wntung theihna dingin gimna hamsatna namkip i
thuakna
-ah thakhauhna i ngah theihna dingin Jesu meelkikhelna in
nakpi takin hong huh ding hi.

Thukhupna:
1.      Mi khempeuhte in gupkhiatna a ngah theihna dingin Pasian'
v
aihawmna sungah Abraham in a thupi mahmah mi khat
ahi hi. Abraham in Pasian
' dcihna a manna dingin hamsatna
leh kipumpiakna tampi tak bawl a, ahi zongin nakpi takin
lungnopna zong ngah hi
. Pasian in ama tungah a kiciamnate-ah
ciampello hi.
2.      Mihingte a gumkhia dingin Pasian in leitungah Jesu hong sawl hi.
Pasian' deihna a sep zawhna dingin amah in na hong sernin,
gimna tampi hong thuakin sihna nangawn hong thuak hi. Pasian
in amah a itna pen arna thuakzawhna thatang ahi hi
. Meel
kikhelna-a a
ngah minthanna in a thawhkik ciangin a ngah
mint
hanna lim ahi leI hi.
3.      Pasian in eite zong hong sam hi. Jesu' nasep lcitungah a zorn
dingin Pasian in eite hong sam
hi. Gupkhiatna i ngahna dingin
eite in nakpi takin na i sem di
ng a, eite bck hi loin mi dangte in
zong gupkhiatna a ngah
na dingin i sep. theih bangbangin i sem
ding hi
.
4.      Tua bangin i sep theihna dingin eite in i sungah Kha
Siang
tho nuntakna i nei hi; hih nuntakna in cite peri Pasian
in hong it
hi, cih hong lak hi. I nuntakna pen Christu' nuntakna
tawh a kiba
t theihna dingin i kikhelsak den ding hi. Nuntak
sungah na khempeuh mit thak tawh mu-in, khiatna thak i neisak
ding a, -Pasian a um lo mite' mu~na leh theihna tawh i
kilamdangsak ding hi. Hih nasep in ol lo a, nakpi takin gimna i
thuak kul hi
. Ahi zongin lungnopna man taktalk i ngah ding hi.
5.      I sih ciangin i sung a am Kha Siangtho nuntakna hong kilangkhia
ding a, Jesu' minthanna i mu ding hi. Amah tawh i kibang ding a
vantung gamah i am khawm tawntung ding hi.
                                                  Jesu Christu tungalt phatna om ta hen.

Mipi'Thungetna:
Makaipa:
A Tapa' meel kikhelna-ah eite hong sapna a thupina hong phawksak i Pa Pasian
kiangah thungen ciat ni:
1.      A lian bel Siampipa, i Siadawpa, phungyite, nungak siangtho, tangval
siangthote leh thuhilh siate in Pasian in amaute a itna tawh a sapna phawkin
tua in amaute' nasepna-ah thakhauhna piadn a hanthot theihna dingin Topa
tungah thungen ciat ni :
Mipi: Topa aw, ka thungetna uh hong ngai tan.
2.      Ei khua thuzuite in Jesu pen sehnel gam ahi, hih leitung gam panin
Kiciamna gam tawh a kibang Vantung gamah hong makaih Moses thak
bangin ngaihsunin ama makaihna i zuih theihna dingin, Topa tungah
thung
en ciat ni:
Mipi: Topa aw, ka thungetna ub hong ngai tan.
3.      Eite khat ciat in eite sung a om Pasian' nuntakna thei gige-in tua pen i kep
th
eihna ding leh i khansak theihna dingin i hih theih zahin i hanciam theihna
dingin, Topa tungah thungen ciat ni:
Mipi: Topa aw, ka thungetna uh hong ngai tan.
4.       A lungkia Christian thuzuite in Pasian in amaute a itna phawkkikin tua in
Pasi
an in amaute a sapna-ah a lungsimuh a 'kipsak theihna dingin, Topa
tu
ngah thungen ciat ni:
Mipi: Topa aw, ka thungetna u~ hong ngai tan.
5.      Mi khempeuhte in leitung nuntakna, neih leh lamh, lungnopna, gimthuakna
leh sihnate in bang khiatna nei ahi hiam cih man takin a-theihna dingun
Chr
istu' khuavak in amaute lam a lah theihna dingun, Topa
tungah thungen ciat ni:
Mipi: Topa aw, ka thungetna uh hong ngai tan.
Pa aw, na Tapa Jesu' nuntakna leh a rninthanna sungah a kihei dingin nong sap
m
anin nakpi takin na tungah ka lung uh a dam hi; vantung gam ka tun thfihna
di
ngun ama sungah ka nuntakna uh ka kikhelsakna dingun a kip nong itna ka
theihna un hong huh ta hen; tua lai-ah na rninthanna leh ama minthanna in a
tawntungin ka ngah ding uh hi. - Amen.

Letsong Vanpiakte Tungah Thungetna:
Pa aw,
nangma innkuanpih ahi, kote kong
piak uh letsongte hong sang in:
na Tapa tawh kibangin ka siangtho theih
semsemna dingun hih Siangtho Pumpi
b
iakpiakna in ka mawhnate
uh hong siangthosak ta hen.
Amah in nang tawh a tawntungin
nungta-in a uk hi
. - Amen.

Pa Pasian Phatna La:
Pa aw, nangmahin vangliatna khempeuh tawh a kicing,
a n
ungta tawntuniN'asian na hi a,
kote Topa Jesu Christu suangin
a tawntungin mun khempeuhah lungdam
kong thuh ding uh a kilawm mahmah ahi hi.
A sihna ding a kiginkholhna dingin
mual tunga om a nungzuite kiangah
a minthanna a lak hi
.
Tua in rninthanna tawh hong thawhkik ma-in
Christu in gimna leh sihna thuak ding hi,
cih a hilhna ding ahi hi.
Nangmah kitatsat loin hong phat den vantung mite
leh mi siangthote tawh a kibangin kong pahtawi khawm uh hi:
Vanglian Topa Pasian in siangtho hi, siangtho hi, siangtho hi…..

Siangtho Pumpi La:
Hih in ka it ka Tapa ahi hi,
Ama tungah ka lungkim hi;
a
ma thu na mang ta un.

Siangtho Pumpi San KhitThungetna:
Pa aw,
hih Siangtho Pumpi biakpiakna hangin
na tungah ka lung uh a dam mahmah hi.
Nangmah in kote nong it hi, cih ka theihna un
ka Christian nuntakna uh-ah ka thuman theihna dingun
hong huh ta hen, ci-in kote Topa
Chrisu suangin kong ngen uh hi. - Amen.